មនុស្សភាគច្រើនយល់ឃើញថា សហរដ្ឋអាមេរិកជាអ្នកនាំមុខគេលើពិភពលោកខាងលទ្ធិប្រជាធិបេតយ្យ និងសេរី ប៉ុន្តែសម្រាប់ខ្ញុំ គឺហ្វាំងឡង់ទៅវិញទេ នេះជាប្រសាសន៍របស់សកម្មជនសេរីនិយមរស់នៅនិរទេសខ្លួន សុខ យឿន នៃគណបក្សប្រឆាំងកម្ពុជា
លោក សុខ យឿន (រូប៖Susanna Kekkonen)
នៅក្នុងបន្ទប់ទទួលភ្ញៀវនៃផ្ទះល្វែង ជីតាកំពុងអង្គុយប្រកបដោយទឹកមុខមាំក្បែរចៅស្រីអាយុទើបបាន២ខែ ឈ្មោះ សូរិយ៉ា សូហ្វី។ លោក សុខ យឿន អាយុ៧៥ឆ្នាំបានឃើញ និងមានបទពិសោធន៍យ៉ាងច្រើននៅក្នុងជីវិតរបស់លោក។ ជាសមាជិកគណបក្សប្រឆាំងធំបំផុតនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា លោកធ្លាប់ត្រូវជាប់ពន្ធនាគារជាង៨ឆ្នាំដោយសារតែហេតុផលចង់បាន លទ្ធិប្រជាធិបេតយ្យ។
ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០០៤មក ជាជនភៀសខ្លួនរស់នៅតំបន់ Suvela ក្នុងខេត្ត Espoo លោកមិនបានរៀនសូត្រភាសាហ្វាំងឡង់ឡើយ ប៉ុន្តែកូនប្រសាប្រុស សរ សោភ័ណ ជួយបកប្រែពីភាសាខ្មែរ។ កូនស្រី សុខ សរ យក់ហូរ បំរើទឹកតែដល់យើង។ លោក សុខ យឿន រៀបរាប់យ៉ាងនេះថា «ពេលខ្ញុំនៅក្នុងពន្ធនាគារក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ខ្ញុំទទួលរងនូវទារុណកម្មស្ទើររាល់ថ្ងៃ។ ពេលខ្លះខ្ញុំត្រូវគេចងព្យួរដាំក្បាលចុះក្រោម រុំក្បាលដោយថង់ផ្លាស្ទិក ពេលខ្លះគេបោះខ្ញុំចូលទៅក្នុងទឹកស្ទឹង។ ពេលជាប់នៅក្នុងពន្ធនាគារជាលើកទី៣ ខ្ញុំត្រូវគេ (យួន) ដាក់ក្នុងបន្ទប់ងងឹតអស់រយៈពេល១៤ខែ (បន្ទប់តូចមួយទទឹង១ម៉ែត្រ បណ្តោយប្រហែល១,៧០ម៉ែត្រ និងកំពស់ប្រហែល២ម៉ែត្រ)។ ប៉ុន្មានខែដំបូង គេដាក់ច្រវាក់ជើង និងខ្នោះដៃទាំងយប់ទាំងថ្ងៃលើកំរាលឥដ្ឋ រួចបន្ទាប់មកគេដោះច្រវាក់ជើងចេញទុកតែខ្នោះដៃ»។
តើអ្វីទៅដែលរក្សាសម្បជញ្ញៈរបស់លោក ? នោះគឺការតស៊ូប្រឆាំងនឹងរបបកុម្មុយនិស្ត ដែលនេះជាគោលបំណងរបស់លោក ហើយជាអ្វីដែលលោកលើកឡើងជាច្រើនដង (នៅក្នុងកិច្ចសម្ភាសន៍)។
កម្ពុជាជាប្រទេសពុករលួយមួយ ជាពិសេសជាទីកន្លែងដែលអ្នកកាសែត ក្រុមអ្នកប្រឆាំង និងប្រជាពលរដ្ឋរត់ភៀសខ្លួនពីមាតុភូមិ។ យោងតាមស្ថានការណ៍នយោបាយបានបញ្ជាក់ថា ប្រទេសនេះបានប្តូរឈ្មោះជាផ្លូវការចំនួន៦ដងចាប់តាំងពីឆ្នាំ ១៩៥០មក។ នៅឆ្នាំ១៩៩៨ គណបក្សកាន់អំណាចបានចោទប្រកាន់លោក សុខ យឿន ពីបទប៉ុនប៉ងធ្វើឃាតលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី។ ពេលដែលការចោទប្រកាន់មានភាពខុសស្រឡះ ហើយសកម្មជនគណបក្សប្រឆាំងរូបនេះស្ថិតក្នុងស្ថានភាពគ្រោះថ្នាក់ ដែលអាចប្រឈមទៅនឹងការធ្វើទារុណកម្មជាថ្មី ស្នងការជាន់ខ្ពស់អង្គការសហប្រជាជាតិបានផ្តល់ឋានៈជាជនភៀសខ្លួន នយោបាយដល់លោក។ លោក សុខ យឿន បានភៀសខ្លួនមកកាន់ប្រទេសថៃជិតខាង ទីកន្លែងដែលលោកត្រូវចាប់ខ្លួន នឹងរង់ចាំធ្វើបត្យាប័នតាមអ្វីដែលរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាចង់បាន។ លោករង់ចាំការសម្រេចចិត្តរបស់តុលាការអស់រយៈពេល៤ឆ្នាំ។ ចុងក្រោយលោកត្រូវបានដោះលែងនៅថ្ងៃទី២៦ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០០៤ រួចបញ្ជូនមកកាន់ប្រទេសហ្វាំងឡង់ ទីដែលក្រុមគ្រួសាររង់ចាំ។ រូបថតពេលដែលលោកមកដល់ក្រុង Helsinki ឃើញព្យួរនៅជញ្ជាំងក្នុងបន្ទប់ទទួលភ្ញៀវជាអនុស្សាវរីយ៏។
សុខ យឿន ទំនងជាពិបាករួចខ្លួនខ្លាំងណាស់ បើគ្នាការជួយពី Amnesty International ដែលមានសាខាចំនួន១៥នៅលើពិភពលោកធ្វើយុទ្ធនាការជួយ។ នៅក្នុងពន្ធនាគារលោកទទួលសំបុត្រគាំទ្រ និងកាតចំនួន២៧០០។ លោកអះអាងថា «ខ្ញុំមិនដែលបំភ្លេចអ្នកគាំទ្ររបស់ខ្ញុំទាំងអស់នោះឡើយ»។
ធំធាត់នៅក្នុងគ្រួសារដែលមានឳពុកជាអ្នកនេសាទ លោកជួបប្រទះនូវជីវិតកុមារភាពក្នុងសង្រ្គាមលោកលើកទី២ ពេលដែលកងទ័ពជប៉ុនចូលទន្ទ្រានកាន់កាប់កម្ពុជា រួចបន្ទាប់មកបារាំងបានចូលជំនួស។ សម័យខ្មែរក្រហមពីឆ្នាំ១៩៧៥-១៩៧៩ លោកជាមនុស្សម្នាក់ក្នុងចំណោមមនុស្សជាច្រើនដែលត្រូវបង្ខំឲ្យ ធ្វើការជាទម្ងន់នៅជនបទដែលគេហៅថា ជាវាលពិឃាត។ លោក សុខ យឿន រៀបរាប់យ៉ាងដូច្នេះថា «យើងទាំងអស់គ្នាជាទាសករ។ ម្នាក់ៗត្រូវធ្វើការទាំងយប់ទាំងថ្ងៃ ដោយបានបាយបន្តិចបន្តួច។ ដោយឃើញភាពព្រៃផ្សៃរបស់កុម្មុយនិស្តម៉ៅនិយមនេះហើយ ដែលធ្វើឲ្យលោកចង់ផ្លាស់ប្តូរសង្គម តែមិនមែនតាមអំពើហិង្សាទេ។
ជាពុទ្ធសាសនិកម្នាក់ និងធ្លាប់បានរៀនសូត្រខ្លះៗពីសាសនាកាតូលិក ទំនងជាហេតុផលដែលធ្វើឲ្យលោកមានការទប់ចិត្ត។ លោកនិយាយថា «ប្រទេសកម្ពុជាស្ថិតនៅក្នុងបេះដូងខ្ញុំជារៀងរាល់ថ្ងៃ។ សព្វថ្ងៃប្រជាពលរដ្ឋកំពុងរងទុក្ខវេទនាក្រោមរបបផ្តាច់ការ»។
មេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំងធំបំផុតនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាលោក សម រង្ស៊ី កំពុងរស់នៅនិរទេសខ្លួនក្នុងប្រទេសបារាំង។ លោក សុខ យឿន សង្ឃឹមថា សហគមន៍អឺរ៉ុបនឹងដាក់សម្ពាធទៅលើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាដើម្បីបើកផ្លូវ ឲ្យមេដឹកនាំលោកបានវិលត្រឡប់ចូលមាតុភូមិវិញ។ ការវិលត្រឡប់ ជាក្តីស្រមៃរបស់លោក។
«ខ្ញុំបានរៀនសូត្រយ៉ាងច្រើនពីអ្វីដែលល្អពីហ្វាំងឡង់ ហើយនឹងពាំនាំយកទៅស្រុកខ្មែរ ដូចជាសិទ្ធិស្មើគ្នា តម្លាភាព អភិបាលកិច្ចល្អ និងការគោរពច្បាប់។ ទាំងអស់នេះហើយដែលជួយឲ្យខ្ញុំរីករាយបានខ្លះនាជីវិតរស់នៅ បច្ចុប្បន្នក្នុងប្រទេសហ្វាំងឡង់»៕
អត្ថបទដោយ Marko Leppanen រូបដោយ Susanna Kekkonen
ប្រែសម្រួលពីភាសាហ្វាំងឡង់ដោយ សរ សោភ័ណ ពីកាសែត Helsingin Sanomat (www.hs.fi) ចុះផ្សាយថ្ងៃទី២៨ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១១
No comments:
Post a Comment