ថ្ងៃទី 10-05-2011 ម៉ោង 10:13:40
ភ្នំពេញ ៖ នៅថ្ងៃទី២៨ ខែ មេសា ឆ្នាំ២០១១ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានស្នើសុំឱ្យតុលាការយុត្ដិធម៌អន្ដរ ជាតិ បកស្រាយសាលដីការបស់ខ្លួនឆ្នាំ១៩៦២ ។ សំណើនេះបានធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីមាន ការឈ្លានពាន និងកាន់កាប់របស់កងទ័ពថៃមកលើតំបន់ក្បែរប្រាសាទកាលពីថ្ងៃទី ១៥ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០០៨ និងអំពើឈ្លានពានរបស់កងទ័ពថៃម្ដងហើយម្ដងទៀតប្រឆាំងនឹងកម្ពុជា ដោយរំលោភទាំងស្រុងទៅនឹងសាលដីកាតុលាការឆ្នាំ១៩៦២ និងច្បាប់អន្ដរជាតិ ។
បណ្ឌិត សំប៉ង ស៊ូចារិទគុន អតីត មេធាវីថៃអមដោយសេនីប្រាមូចបាន ដឹកនាំការតស៊ូក្ដីនៅតុលាការយុត្ដិធម៌ នៅឆ្នាំ ១៩៦២ ។ សារព័ត៌មានថៃបាន ដកស្រង់បទវិចារណកថារបស់លោក បណ្ឌិត សំប៉ង ស៊ូចារិទគុន នៅថ្ងៃទី២៦ ខែឧសភា ឆ្នាំ១៩៦១ដែលថា “ថៃត្រូវ តែជំទាស់ទៅនឹងយុត្ដាធិការរបស់តុលា ការ។ ការពង្រីកវិសាលភាពនៃរឿងក្ដី របស់កម្ពុជានាំទៅរកការបើករឿងក្ដី ថ្មី”។ “ថៃគួរតែស្នើសុំឱ្យតុលាការលុប ចោលសាលដីកា ឬថៃគួរតែមិនចូល រួមក្នុងសវនាការដើម្បីបង្ហាញថាថៃ ទាត់ចោលយុត្ដាធិការរបស់តុលាការ និងសាលដីកានោះ” ។
បណ្ឌិត សំប៉ង ចារិទគុន គួរចងចាំថា នៅថ្ងៃទី២៦ ខែឧសភា ឆ្នាំ១៩៦១ តុលា ការបានទទួលស្គាល់សមត្ថកិច្ចរបស់ខ្លួន ដើម្បីវិនិច្ឆ័យលើរឿងក្ដីដាក់ជូនដោយ ប្រទេសកម្ពុជាហើយនៅពេលនោះថៃ បានទទួលយកយុត្ដាធិការរបស់តុលាការ។ បណ្ទិត សំប៉ង បានដឹងយ៉ាងច្បាស់ថាថៃ បានចាញ់ក្ដីក្នុងឆ្នាំ១៩៦២ ។ ថៃអាចស្នើ សុំសើរើសាលដីកានោះក្នុងរយៈពេល ១០ឆ្នាំ ប៉ុន្ដែថៃខកខានមិនបានស្នើ តុលាការឱ្យសើរើសាលដីកានោះឡើយ ។
ការ ស្នើឱ្យបកស្រាយសាលដីកា ១៩៦២ ជាដំណើរការបន្ថែមមួយដើម្បី ពន្យល់ ប៉ុន្ដែមិនមែនដើម្បីកែប្រែ ឬ លុបចោលអ្វីដែលតុលាការបានសម្រេច ក្នុងឆ្នាំ១៩៦២ឡើយ ។ គោលបំណងពិត ប្រាកដនៃការបកស្រាយត្រូវបំភ្លឺពីអ្វី ដែលតុលាការបានសម្រេចដោយជាប់ កាតព្វកិច្ចក្នុងការសម្រេចរបស់តុលា ការមិនមែនដើម្បីស្នើតុលាការឱ្យ សម្រេចដោយសំអាងលើអង្គហេតុ ឬ ការលើកឡើងថ្មីឡើយ ។ ការស្នើ សុំការបកស្រាយនឹងមិនជាការបើករឿង ក្ដីថ្មីមួយដើម្បីផ្ដល់ឱកាសឱ្យថៃដើម្បីស្នើ សុំកែប្រែ ឬលុបចោលសាលដីកាឆ្នាំ ១៩៦២បានឡើយ។ ប៉ុន្ដែវាគ្រាន់តែជា ការស្នើសុំមួយដើម្បីឱ្យតុលាការបក ស្រាយលើភាពមិនច្បាស់លាស់ទាំង ឡាយដែលអាចមាននៅក្នុងសាលដីកា ឆ្នាំ១៩៦២ប៉ុណ្ណោះ ។
មាត្រា ៦០ លក្ខន្ដិកៈតុលាការចែង ថាសាលដីកាសម្រេចជាស្ថាពរនិងបិទ ផ្លូវឧទ្ធរណ៍ ។ មាត្រានេះ ចែងថា ករណី មានជម្លោះចំពោះអត្ថន័យ ឬវិសាល ភាពនៃសាលដីកានោះ តុលាការនឹង ត្រូវបកស្រាយតាមសំណើរបស់ភាគី ណាមួយ ។ ប៉ុន្ដែការស្នើសុំត្រូវទាក់ទង តែលើផ្នែកប្រតិបត្ដិ និងមូលហេតុដែល មិនអាចបំបែកបាននៃសាលដីកានោះ។ ដោយសារតែការបកស្រាយនឹងត្រូវបាន សម្រេចដោយតុលាការតាមសំណើ
របស់ កម្ពុជានឹងបំភ្លឺឱ្យកាន់តែច្បាស់លើ អ្វីដែលតុលាការបានសម្រេចក្នុង១៩៦២ នោះ។ ការបកស្រាយនៅតែមានកាតព្វ កិច្ចចាប់បង្ខំដូចសាលដីកាឆ្នាំ១៩៦២ដែរ ដែលភាគីក្នុងជម្លោះត្រូវតែអនុវត្ដតាម កាតព្វកិច្ចដែលបានចែងក្នុងការបក ស្រាយនោះ ។
ឥឡូវ នេះខ្សែបន្ទាត់ព្រំដែនលើផែនទី ឧបសម្ព័ន្ធ១តុលាការបានប្រើប្រាស់ ដើម្បីសម្រេចរឿងក្ដីព្រះវិហារក្នុង ឆ្នាំ១៩៦២នោះ ថៃកំពុងជំទាស់ដោយ អះអាងលើផែនទីសម្ងាត់និងឯកតោភាគី របស់ខ្លួនដែលគេឃើញក្នុងឆ្នាំ២០០៧។ ដោយប៉ុនប៉ងអនុវត្ដផែនទីសម្ងាត់ឯក តោភាគីនោះ កងទ័ពថៃបានឆ្លងកាត់ព្រំ ដែនអន្ដរជាតិចូលកាន់កាប់តំបន់ក្បែរ ប្រាសាទនៅថ្ងៃទី១៥ ខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០០៨ ដោយរំលោភទាំងស្រុងទៅ នឹងសាលដីកា១៩៦២ ។ លិខិតមួយចុះ ថ្ងៃទី២១ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០០៨របស់ តំណាងអចិន្ដ្រៃយ៍របស់ថៃនៅសហប្រជា ជាតិបានអះអាងថា ថៃអនុវត្ដពេញលេញ សាលដីកា១៩៦២ ។ ទោះយ៉ាងណាក៏ ដោយក៏ថៃអះអាងថាតុលាការសម្រេច ដាក់តែតួប្រាសាទក្នុងប្រទេសកម្ពុជា តែតុលាការមិនបានសម្រេចអំពីតំបន់ ជុំវិញប្រាសាទឡើយ ។
យោង តាម ការអះអាងរបស់ថៃ តុលាការមិនបានដោះស្រាយព្រំដែន រវាងកម្ពុជានិងថៃឡើយ ។ នេះជាជម្លោះ មួយលើទស្សនៈចំពោះអត្ថន័យ និង វិសាលភាពនៃសាលដីកានោះ ។ ទស្សនៈ របស់ថៃបានបង្ហាញកាន់តែច្បាស់ក្នុង គ្រប់ដំណាក់កាលចរចាទ្វេភាគីរវាងកម្ពុជា នឹងថៃតាមរយៈការបន្ដទាមទាររបស់ ថៃលើអ្វីដែលមានលើផែនទីឯកតោ ភាគីរបស់ខ្លួនហើយការចរចាត្រូវបាន ថៃអូស បន្លាយដោយគ្មានទីបញ្ចប់ ។ បញ្ហានេះមិនបានដោះស្រាយជាស្ថាពរ និង ដោយសន្ដិវិធីតាមការរំពឹងទុករបស់ កម្ពុជាទេ ។
ដូច្នេះ ហើយការបកស្រាយរបស់ តុលាការមានសារៈសំខាន់ និងចាំបាច់ ដែលកម្ពុជាសម្លឹងមើលឃើញថាជា មធ្យោបាយដែលអាចនាំទៅរកដំណោះ ស្រាយដោយសន្ដិវិធីនិងជាស្ថាពរ ព្រោះ ថា នៅក្នុងឆ្នាំ១៩៦២ តុលាការបានដោះ ស្រាយបញ្ហាព្រំដែន និងបានកំណត់ ទីតាំងច្បាស់លាស់នៃព្រំដែនដូចខាង ក្រោមៈ
នៅថ្ងៃទី១៥ ខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៦២ តុលាការបានពិចារណាថាថៃក្នុងឆ្នាំ ១៩០៨-០៩ បានទទួលយកផែនទីឧប- ស ម្ព័ន្ធ១ថាជាលទ្ធផលការងាររបស់ គណៈកម្មការកំណត់ព្រំដែន ហើយបាន ទទួលស្គាល់ខ្សែបន្ទាត់លើផែនទីថាជាខ្សែ បន្ទាត់ព្រំដែនដែលអានុភាពនៃការទទួល យកនោះដាក់ប្រាសាទព្រះវិហារស្ថិតនៅ ក្នុងទឹកដីកម្ពុជា ។
ភា គីទាំង២ដោយឥរិិយាបថរបស់ ខ្លួនបានទទួលស្គាល់ខ្សែបន្ទាត់ ហើយ អានុភាពនៃការទទួលស្គាល់នោះបានយល់ ព្រមចាត់ទុកខ្សែបន្ទាត់នោះថាជាខ្សែ បន្ទាត់ព្រំដែន។តុលាការក៏បានពិចារណា ថាការព្រមទទួលយកផែនទីឧបសម្ព័ន្ធ១ ដោយភាគីទាំងពីរនាំឱ្យផែនទីចូលក្នុង ដំណោះស្រាយសន្ធិសញ្ញា និងក្លាយជា ផ្នែកទាំងស្រុងដែលមិនអាចកាត់ផ្ដាច់ ចេញពីសន្ធិសញ្ញា ។
ម្យ៉ាងទៀតភាគីទាំងពីរនៅពេលនោះ បានសម្រេចទទួលយកការបកស្រាយ មួយនេះ ក្នុង ដំណោះស្រាយសន្ធិសញ្ញា ដែលថាក្នុងករណីមានការខុសគ្នាជា មួយនឹងខ្សែបែងចែកទឹកដែលបានគូស នៅលើផែនទីនេះមានអានុភាពលើបទ ប្បញ្ញត្ដិផ្សេងទៀតរបស់សន្ធិ សញ្ញា ។
ការ ចង្អុលបង្ហាញខ្សែបែងចែកទឹក នៅក្នុងមាត្រា១នៃអនុសញ្ញាឆ្នាំ១៩០៤ គ្រាន់តែជាមធ្យោបាយជាក់ស្ដែង និង ងាយស្រួលប៉ុណ្ណោះក្នុងការរៀបរាប់ពី ព្រំដែនមួយប្រកបដោយសត្យានុម័ត ទោះជាតាមលក្ខណខណ្ឌទូទៅក្ដី ។ ប៉ុន្ដែ ពុំមានហេតុផលណាមួយដែលត្រូវយក មកពិចារណាថាភាគីទាំងពីរបានឱ្យសារៈ សំខាន់ពិសេសណាមួយទៅនឹងខ្សែបន្ទាត់បែងចែកទឹកបែបនេះទេ បើប្រៀបធៀប ទៅនឹងសារៈសំខាន់ដែលមានអាទិភាព ពោលគឺផលប្រយោជន៍នៃដំណោះស្រាយ ជាស្ថាពរក្នុងការគោរពតាមខ្សែបន្ទាត់ នៅលើ ផែនទីដូចដែលបានកំណត់និង បានទទួលយកដោយភាគីទាំងពីររួច ហើយ ។ នេះជាការសម្រេចពេញលេញ របស់តុលាការដែលថៃមិនត្រូវមើល រំលង ហើយក៏មិនត្រូវបកស្រាយដោយ ភ័ន្ដច្រឡំឡើយដើម្បីគេចចេញពីកាតព្វ កិច្ចអន្ដរជាតិ ។
ហេតុ ដូចនេះ តុលាការយល់ថា តាម ទស្សនៈនៃការបកស្រាយសន្ធិសញ្ញាត្រូវ សម្រេចយកខ្សែបន្ទាត់ព្រំដែនដូចដែល បានគូសនៅលើផែនទីក្នុងតំបន់ជម្លោះ ។
ដើម្បី បំភ្លឺឱ្យបានច្បាស់ថា ខ្សែបន្ទាត់ ព្រំដែនលើផែនទីឧបសម្ព័ន្ធ១តុលាការ បានអនុម័តថាជាខ្សែ ព្រំដែនអន្ដរជាតិ នោះ នៅថ្ងៃទី២៨ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១១ កម្ពុជាបានស្នើសុំការបកស្រាយពីតុលា ការលើសាលដីកាដែលខ្លួនបានសម្រេច។ គេសង្ឃឹមថាការឆ្លើយតបរបស់តុលា ការនឹងលុបចោលនូវការមិនច្បាស់ លាស់ដើម្បីបញ្ជាក់ថាថៃនឹងមិនអាច បន្ដធ្វើពុតអាក្រក់ថាមានមូលដ្ឋាន ច្បាប់ណាមួយ ដើម្បីឱ្យខ្លួនច្រានចោល ការទទួលស្គាល់ព្រំដែនដែលខ្លួនបាន ទទួលយកអស់រយៈពេលជាង១០០ឆ្នាំ មកហើយនោះបានឡើយ ។
No comments:
Post a Comment